صورة الفخر الأدبی عند ابن نباتة الـمصری

نویسندگان

حسن سرباز

سُعدی أسعدی

حسام الدین خاکپور

چکیده

الفخر من الفنون الشعریّة الشائعة یتغنَّی فیه الشّاعر بخصاله أو بخلال قومه، وقد تطرّق إلیه معظم الشّعراء فی العصور الـمختلفة من تاریخ الأدب العربی. وللفخر أنواع مـختلفة: منها الفخر الفردی، والأدبی، والسیاسی، والدّینی و...إلـخ. کان الفخر فی العصور الـماضیة کثیراً للغایة، وذلک بسبب کثرة دواعیه: من النوازع النفسیّة، والافتخار بالـحسب والنسب، والتفاخر بالقوم والقبیلة. ولکن کلّما تقدّم الزمان من العصر الـجاهلیّ إلی العصر الإسلامی ومن العصر الأموی إلی العصر العبّاسی، أصبح حجمه طفیفاً ضئیلاً. فقد تقلَّصت هذه الظاهرة فی العصرالـمملوکی، وأصبح معبِّراً عن ذات الشّاعر وهمومه، وراج نوع خاصّ من الفخر الذاتی سمَّی الفخر الأدبی. کان جمال الدّین ابن نباتة الـمصری من فحول شعراء هذا العصر، فقد تناول فی شعره إلی جانب بقیّة الفنون الشعریّة موضوع الفخر دون أن یختصّ به باباً خاصّاً، حیث تطرّق إلیه فی خاتمة مدائحه ومقطوعاته الشِّعریة. ویدور معظم فخریاته حول الفخر الأدبی، فیفتخر بشعره وقریضه کما یفتخر بشاعریّته ومواهبه الشعریّة. یهدف هذا البحث بالاستفادة من الـمنهج الوصفی_التحلیلی إلی دراسة صورة الفخر الأدبی فی شعر ابن نباتة الـمصری. فیصل الباحث مستفیداً من هذا الـمنهج إلی بعض النتائج: فالشاعر لم یترک موضوعا من مواضیع مدحه للکبراء إلّا أشاد بشعره، وقارن بین نفسه وبینهم، وکان من أکثر شعراء عصره اعتزازً بـمآثره الأدبیة، فَیفضِّل نفسه علی أساطین الشعر العربی فی العصور الـمنصرمة کحسّان والبحتری وأبی تمّام.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

صورة الفخر الأدبی عند ابن ‌نباتة الـمصری

الفخر من الفنون الشعریّة الشائعة یتغنَّی فیه الشّاعر بخصاله أو بخلال قومه، وقد تطرّق إلیه معظم الشّعراء فی العصور الـمختلفة من تاریخ الأدب العربی. وللفخر أنواع مـختلفة: منها الفخر الفردی، والأدبی، والسیاسی، والدّینی و...إلـخ. کان الفخر فی العصور الـماضیة کثیراً للغایة، وذلک بسبب کثرة دواعیه: من النوازع النفسیّة، والافتخار بالـحسب والنسب، والتفاخر بالقوم والقبیلة. ولکن کلّما تقدّم الزمان من العصر الـجاهلیّ...

متن کامل

الوصف عند ابن المعتز دراسه أسلوبیه علی المستوی الأدبی

وصف ، یکی از فنون بارز شعری است که در دوره های مختلف ادبی شاعران زیادی در آن طبع آزمایی کرده و هنر خویش را با این فن به نمایش گذاشته است . نازک خیالی ، کمال تأثّر از مناظر زیبای طبیعت و محیط پر زرق و برق پادشاهی ، گرمی عاطفه و لطافت روح ، خوش گذرانی و هم نشینی با شاعران و شب نشینی با می گساران ، ابن المعتز را به جانب وصف طبیعت کشاند . با دقت در دیوان او ، در می یابیم در همه مضامین شعری که نغمه س...

15 صفحه اول

رکَائز الفکر الأدبی فی المدینة العظمى عند أمین الرِّیحانی

امین ریحانی (1876-1940) از زمرة ادبایی است که ادبیات­ خود را از شخصیت های وزین و پرمغز ادبی اقتباس می­کند، به گونه­ای که ذاتیت ادبیات و ذاتیت اندیشه­های ادبی حفظ می­شود. مقصود وی از ادبیات در آرمانشهرش این بود که باید ادبیات به عنوان ابزاری در جهت برانگیختن احساسات و انگیزش قضایای امّت و همکاری با زندگی جامعه وتصویری صادق از تصاویر متنوع زندگی با آیین­ها و تراژدی های گوناگون باشد. هم­چنین بیانی ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
ادب عرب

ناشر: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

ISSN

دوره 6

شماره 1 2014

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023